วัดที่ติดริมแม่น้ำในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
วัดพนัญเชิงวรวิหาร
ที่อยู่ : ริมแม่น้ำป่าสักทางด้านทิศใต้ ฝั่งตรงข้ามของเกาะเมือง อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
วัดพนัญเชิงวรวิหาร
เป็นวัดที่พระเจ้าสายน้ำผึ้งสร้างขึ้นในปีพ.ศ 1867 ตรงที่พระราชทานเพลิงศพพระนางสร้อยดอกหมาก หลวงพ่อโตเป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปามารวิชัยที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทยหน้าตักกว้าง 20.17 เมตร สูง 19 เมตร พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ให้บูรณะใหม่ทั้งองค์ พร้อมถวายพระนามว่า “พระพุทธไตรรัตนายก” หลวงพ่อโตประดิษฐานในวิหารทรงสี่เหลี่ยมจตุรัสภายในมีเสากลมขนาดใหญ่ ที่หัวเสาปั้นปูนเป็นกลีบบัว เรียกว่า บัวกลุ่ม
วัดไชยวัฒนาราม
ที่อยู่ : ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันตก อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
พระเจ้าปราสาททอง โปรดให้สร้างขึ้น พ.ศ.2173 เพื่อถวายพระราชกุศลแด่พระมารดาและเพื่อรำลึกเหตุการณ์ที่พระองค์ได้ขึ้นครองราชย์ ปัจจุบันเป็นวัดร้าง สิ่งก่อสร้างที่เหลืออยู่มีพระปรางค์ศรีรัตนมหาธาตุ และเจดีย์เรียงรายตามพระระเบียงคดรอบพระปรางค์ ความสำคัญอีกประการหนึ่งคือ วัดนี้เป็นที่ฝังพระศพของเจ้าฟ้าธรรมาธิเบศ กวีเอกสมัยอยุธยาตอนปลายกับเจ้าฟ้าสังวาลย์ซึ่งต้องพระราชอาญาโบยจนสิ้นพระชนม์ในรัชสมัยของพระเจ้าบรมโกศ
วัดหน้าพระเมรุ
ที่อยู่ : ต.ท่าวาสุกรี อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
วัดหน้าพระเมรุ มีชื่อเดิมว่า วัดพระเมรุราชิการาม พระองค์อินทร์ในรัชกาลสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 ทรงสร้างเมื่อ พ.ศ. 2046 เป็นวัดเดียวในกรุงศรีอยุธยาที่ไม่ถูกพม่าทำลายและยังคงมีสภาพที่สมบูรณ์ พระประธานในอุโบสถเป็นพระพุทธรูปทรงเครื่องหล่อสำริดขนาดใหญ่ที่สุดและมีความงดงามมาก
วัดพุทไธศวรรย์
ที่อยู่ : ริมแม่น้ำเจ้าพระยาทางด้านใต้ อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
วัดนี้สร้างขึ้นบริเวณที่สมเด็จพระเจ้าอู่ทองอพยพมาสร้างเมืองใหม่ เดิมบริเวณนี้เรียกว่า “เวียงเล็ก” หรือ “เวียงเหล็ก” ซึ่งเป็นตำหนักที่ประทับของสมเด็จพระเจ้าอู่ทอง ภายในวัดมีสิ่งที่น่าสนใจ คือ พระปรางค์ประธานองค์ใหญ่เป็นศิลปะแบบอยุธยาตอนต้นผสมศิลปะขอม มีระเบียงล้อมรอบ ภายในประดิษฐานพระปูนปั้นนับร้อยองค์ ด้านข้างพระปรางค์มีมณฑปอย่างละหลัง เป็นที่ประดิษฐานพระประธานปูนปั้นปางมารวิชัย
วัดท่าการ้อง
ที่อยู่ : อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
วัดท่าการ้อง เป็นวัดเก่าแก่สมัยอยุธยา ตั้งอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาทางทิศตะวันตกของเมืองพระนครศรีอยุธยา ท่ามกลางชุมชนอิสลาม 2 หมู่บ้านคือ บ้านท่ากับบ้านการ้อง อันเป็นวัดพุทธศาสนาที่อยู่ท่ามกลางชุมชนมุสสิม วัดท่าการ้องตั้งอยู่ที่บ้านท่า เป็นวัดหนึ่งที่นักท่องเที่ยวนิยมแวะมาสักการะพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ นามว่า “พระพุทธรัตนมงคล” หรือที่เรียกกันว่า “หลวงพ่อยิ้ม” สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนต้น ขณะที่บ้านเมืองมีความเจริญรุ่งเรืองและสงบสุข ดังจะเห็นได้จากพระพุทธลักษณะที่งดงามและพระพักตร์ที่มีความเมตตา วัดท่าการ้อง ได้ตกแต่งบริเวณวัดให้สวยงามด้วยไม้ดอกไม้ประดับเป็นระเบียบ รวมทั้งมีห้องน้ำที่ตกแต่งสวยงามจนได้รับรางวัลชนะเลิศการประกวด สุดยอดส้วมแห่งปีระดับประเทศ ปี 2549 ประเภทวัดและศาสนสถาน
วัดนิเวศธรรมประวัติราชวรวิหาร
ที่อยู่ : ตรงข้ามกับพระราชวังบางปะอิน อ.บางปะอิน จ.พระนครศรีอยุธยา
วัดนิเวศธรรมประวัติราชวรวิหาร รัชกาลที่ 5 โปรดให้สร้างขึ้นเลียนแบบโบสถ์ฝรั่งเมื่อ พ.ศ. 2421 เพื่อประกอบศาสนกิจ ซึ่งเสมือนเป็นวัดหลวงที่เคียงคู่กับพระราชวังบางปะอิน พระอุโบสถวัดนี้งดงามด้วยสถาปัตยกรรมแบบกอทิก ลักษณะเด่น คือ มียอดแหลมสูง ผนังพระอุโบสถประกอบด้วยกระจกสี เพื่อให้แสงผ่าน เข้ามาเป็นสีต่าง ๆ พระประธานออกแบบโดยพระเจ้าบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าประดิฐวรการ มีนามว่า “พระพุทธนฤมลธรรมโวภาส” ปางสมาธิประทับในซุ้มเรือนแก้ว หน้าตักกว้าง 22 นิ้ว สูงจากรากฐานพระรัศมี 36 นิ้ว
พระราชวังบางปะอิน
ที่อยู่ : อ.บางปะอิน จ.พระนครศรีอยุธยา
พระราชวังบางปะอิน สร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าปราสาททองในปี พ.ศ. 2175 และให้ขุดสระน้ำขึ้นกลางเกาะบางปะอิน สร้างพระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์ขึ้นริมสระ เมื่อกรุงฯ แตกจึงถูกปล่อยให้ทิ้งร้าง จนถึงรัชกาลที่ 4 ได้มีการบูรณะขึ้นมาใหม่ และในสมัยรัชกาลที่ 5 โปรดเกล้าให้สร้างพระที่นั่งต่างเพิ่มขึ้นอีกหลายองค์เพื่อใช้เป็นที่ประทับ และออกว่าราชการในการเสด็จประพาสอยุธยา และใช้เป็นที่รับรองแขกบ้านแขกเมือง
